ಆರೋಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಶಂಕಿತರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರೆ, ಅವರನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು: ಹೈಕೋರ್ಟಿನಿಂದ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಎಚ್ಚರಿಕೆ

ತಿರುವನಂತಪುರಂ: ಕಸ್ಟಡಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡವರ ಬಂಧನ ಸಮಯವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸುವ ಪೆÇಲೀಸರ ತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ದಿನಗಳ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಕಸ್ಟಡಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡವರನ್ನು ಸಹ ಅವರು ಬಯಸಿದಂತೆ ಬಂಧಿಸಿ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಇದು ಹಾಗಲ್ಲ ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬಲವಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದೆ.

ಬಂಧನ ದಾಖಲಿಸಿದ ನಂತರ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಿಲುವು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಹೈಕೋರ್ಟ್, ಬಂಧನದ ಸಮಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಿ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. 

ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಇನ್ನು ಮುಂದೆ, ಆರೋಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಶಂಕಿತರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರೆ, ಅವರನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು. ಗಾಂಜಾ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸದ ಕಾರಣ ಅವರಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡಿದ ಆದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಿರ್ಣಾಯಕ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ.

ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಿದ ಪೆÇಲೀಸರ ಕ್ರಮವು ಸಂವಿಧಾನಬಾಹಿರವಾಗಿದೆ. ಬಂಧಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಲು ಪ್ರಯಾಣ ಸಮಯದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಡಿಲಿಕೆ ಇದೆ.

ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬಂಧನದಲ್ಲಿಡಬಾರದು ಎಂದು ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಚಲನೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ತಾತ್ವಿಕವಾಗಿ ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು. ಈ ಸಂಬಂಧ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‍ನ ಹಲವಾರು ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.

ಮಾದಕವಸ್ತು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳದ ಮೂಲದ ಬಿಸ್ವಜಿತ್ ಮಂಡಲ್ ಅವರಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರನ್ನು ಜನವರಿ 25 ರಂದು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 3 ಗಂಟೆಯ ಸುಮಾರಿಗೆ ಎರ್ನಾಕುಲಂ ದಕ್ಷಿಣ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಜನವರಿ 26 ರಂದು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 2 ಗಂಟೆಗೆ ಬಂಧನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಯಿತು. ಆ ದಿನ ರಾತ್ರಿ 8 ಗಂಟೆಗೆ ಅವರನ್ನು ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾನೂನಿನ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರು ವಾದಿಸಿದರು.

25 ರಂದು ಸಂಜೆ 7 ಗಂಟೆಗೆ ಗಾಂಜಾ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ವಾದವನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ನಾಗರಿಕರ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಿದೆ.

ಪ್ರಕರಣದ ತನಿಖೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾರಣ ನೀಡದೆ ಬಂಧಿಸುವುದು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಈ ಹಿಂದೆ ಆದೇಶಿಸಿತ್ತು. ಸಂವಿಧಾನದ 22(1) ನೇ ವಿಧಿಯು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಬಂಧನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಷರತ್ತು ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವನ್ನು ಲಿಖಿತವಾಗಿ ನೀಡುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ತ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪಕ್ಷಗಳು ಹೇಳಿದಾಗ, ಪುರಾವೆಯ ಹೊರೆ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಮೇಲಿದೆ. ಕಾರಣ ನೀಡದೆ ಬಂಧಿಸುವುದು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶಿಸಿದೆ.

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪೆÇಲೀಸರಿಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಂಧನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಕಾನೂನಿನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲಿಸುವಂತೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಸೆಷನ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಲೋಪಗಳನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಿಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಬೇಕು.